
देवाची पूजा करताना डोळ्यांत पाणी का येतं? – भावनिक आणि वैज्ञानिक स्पष्टीकरण
🔶 प्रस्तावना:
कधी तुम्हाला असं वाटलंय का – देवासमोर उभं असताना, हात जोडलेले, मन एकाग्र केलं की डोळ्यांतून अचानक पाणी यायला लागतं? कोणतीही दुःखद गोष्ट आठवलेली नसताना, अचानक मन गहिवरतं आणि अश्रू वाहू लागतात… हे नक्की काय असतं?
आजच्या या लेखात आपण याच अत्यंत संवेदनशील, भावनिक आणि आध्यात्मिक विषयावर सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत – “देवाची पूजा करताना डोळ्यांत पाणी का येतं?”
🔷 १. भावनेचा भर: भक्ती आणि प्रेमाचे अश्रू
मन खूप वेळा शब्दांपेक्षा जास्त भावना व्यक्त करतं. देवपूजेदरम्यान, आपलं संपूर्ण मन त्या क्षणात गुंतलेलं असतं. आपण एकाग्रतेने आरती, अभंग, नामजप करत असतो आणि अशा वेळी जेव्हा हृदयभरून येतं, तेव्हा डोळ्यांतून पाणी वाहतं.
हे अश्रू दुःखाचे नसतात, तर ते असतात भक्ती, समर्पण आणि आत्मिक समाधानाचे प्रतीक.
भक्तीमधील हे अश्रू म्हणजेच तुमचं देवाशी झालेलं एक निःशब्द, पण गहिरं संवाद असतो.
- सार्थ हरिपाठ – अभंग क्र. १
- संत तुकाराम महाराज अभंग क्र. २३
- ५२ अध्यायी गुरूचरित्र – अध्याय चौथा
- ५२ अध्यायी गुरूचरित्र – अध्याय तिसरा
- ५२ अध्यायी गुरूचरित्र – अध्याय दुसरा
🔷 २. आत्मा आणि देव यांच्यातील आत्मिक नातं
देवाशी आपलं नातं हे केवळ प्रार्थनेपुरतं मर्यादित नसतं, ते खूप खोलवर असतं – हृदयातून आत्म्यापर्यंत पोहोचणारं. जेव्हा मन पूर्णतः देवामध्ये एकरूप होतं, तेव्हा शब्द हवेसे वाटत नाहीत… आणि अश्रूंमधूनच सर्व काही व्यक्त होतं.
अश्रूंमधूनच हृदयातली श्रद्धा, प्रेम, व्यथा आणि कृतज्ञता देवापर्यंत पोहोचते.
🔷 ३. कृतज्ञतेचा भाव – आभारांची एक स्वाभाविक प्रतिक्रिया
आपण ज्या गोष्टी गृहित धरतो – जसं की आपलं आयुष्य, आरोग्य, कुटुंब, देवाच्या पूजेला मिळालेला वेळ – हे सगळं किती मोठं वरदान आहे!
जेव्हा आपण या सगळ्यांविषयी अंतःकरणपूर्वक विचार करतो, तेव्हा आपलं मन गहिवरतं आणि अश्रूंमधून आपली कृतज्ञता व्यक्त होते.
हे अश्रू म्हणजे “देवा, तुझ्या कृपेनेच आज मी आहे.” असं सांगणारी एक स्वाभाविक प्रतिक्रिया आहे.
🔷 ४. शास्त्रीय आणि मानसिक स्पष्टीकरण
भावना व्यक्त करताना आपल्या मेंदूतील विशिष्ट रसायने (neurotransmitters) सक्रिय होतात – जसं की ऑक्सिटोसिन, डोपामिन, सेरोटोनिन.
हे रसायन आपल्या डोळ्यांतील अश्रुग्रंथींना उत्तेजित करतं आणि त्यामुळे अश्रू बाहेर पडतात.
✅ याचा अर्थ असा की हे अश्रू म्हणजे फक्त भक्तीचा भाग नसून, शरीराची नैसर्गिक प्रक्रिया सुद्धा आहे.
🔷 ५. हे अश्रू कमजोरी नाहीत – ही आहे खरी शक्ती
हे अश्रू तुमचं मन साफ करतं, अंतःकरण शुद्ध करतं, आणि आत्म्याला हलकं करतं. यामध्ये कुठलीही लाज वाटण्याची गोष्ट नाही – उलट, हे अश्रू हे तुमच्या मनाच्या शुद्धतेची साक्ष देतात.
जेव्हा भाव, श्रद्धा, आणि प्रेम एकत्र येतात, तेव्हा त्यातूनच पूजा घडते – आणि अश्रू तिचा अविभाज्य भाग असतो.
✅ निष्कर्ष – ही भावना नाही, हे ईश्वराशी नातं आहे!
देवपूजेमध्ये डोळ्यांत पाणी येणं म्हणजे तुमच्या आत्म्याचा आवाज आहे – हे तुमच्या भावनिक, मानसिक आणि आध्यात्मिक शुद्धतेचं प्रतीक आहे.
पुढच्यावेळी देवपूजा करताना डोळ्यांत पाणी आलं, तर ते लपवू नका… त्याचं स्वागत करा.
कारण हे अश्रू म्हणजेच देवाशी जोडलेलं तुमचं निखळ आणि निर्मळ नातं आहे.