अंतरिचीं घेतो गोडी – संत तुकाराम महाराज अभंग -०५

धर्माची तूं मूर्ती

अभंग: “अंतरिचीं घेतो गोडी ।पाहे जोडी भावाची ॥१॥देव सोयरा देव सोयरा ।देव सोयरा दीनाचा ॥ध्रु.॥आपुल्या वैभवें ।शृंगारावें निर्मळे ॥२॥तुका म्हणे जेवी सवें ।प्रेम द्यावें प्रीतीचें ॥३॥” सविस्तर अर्थ व स्पष्टीकरण: पहिली ओळ: “अंतरिचीं घेतो गोडी । पाहे जोडी भावाची ॥१॥” तुकाराम महाराज सांगतात की परमेश्वर हा बाह्य रूपाला नव्हे तर अंतरात्म्याला पाहतो. तो आपल्या अंतःकरणातील […]

सावध झालों सावध झालों

धर्माची तूं मूर्ती

अभंग: “सावध झालों सावध झालों ।हरीच्या आलों जागरणा ॥१॥तेथें वैष्णवांचे भार ।जयजयकार गर्जतसे ॥ध्रु.॥पळोनियां गेली झोप ।होतें पाप आड तें ॥२॥तुका म्हणे तया ठाया ।ओल छाया कृपेची ॥३॥” सविस्तर अर्थ व स्पष्टीकरण: पहिली ओळ: “सावध झालों सावध झालों । हरिच्या आलों जागरणा ॥१॥” तुकाराम महाराज म्हणतात की आता मी “सावध झालो आहे”, म्हणजेच आत्मिकदृष्ट्या जागृत […]

समचरणदृष्टि विटेवरी साजिरी- अभंग १

अभंग: १.“समचरणदृष्टि विटेवरी साजिरी ।तेथें माझी हरी वृत्ति राहो ॥१॥” अर्थ (विस्ताराने):हे माझ्या हरी, तुमचे चरण सम (समान) आहेत. तुम्ही भेदभाव करत नाही, सगळ्यांना एकसारखं पाहता — राजा असो वा रंक.विठोबाचे जे विटेवरी उभे असलेले रूप आहे, ते समतेचे आणि करुणेचे प्रतीक आहे.हे देवा, अशा त्या विटेवरी साजिर्‍या (सुंदर, आकर्षक) असलेल्या तुझ्या रूपावरच माझं मन, […]

संत तुकाराम महाराजांचा विठोबाच्या सौंदर्यावरील अभंग: एक भावस्पर्शी अनुभव

धर्माची तूं मूर्ती

भक्तीमार्गात देवाच्या दर्शनाची आस किती खोलवर असते, याचे विलक्षण दर्शन संत तुकाराम महाराज आपल्या अभंगातून घडवतात. विठोबाच्या रूपाचं वर्णन करताना त्यांनी सौंदर्य, प्रेम आणि आध्यात्मिक अनुभव यांचं सुंदर मिश्रण साकारलं आहे. आज आपण त्यांच्या एका अप्रतिम अभंगाचा अर्थ सविस्तर समजून घेणार आहोत, जो फक्त शब्दांत नसेल तर प्रत्येक ओळीतून भक्ती वाहते… अभंग: “राजस सुकुमार मदनाचा […]

श्री नवनाथ कथासार ४० अध्याय

नवनाथ

श्री नवनाथ भक्तिसार १ ते ४० श्री नवनाथ कथासार अध्याय १. कथासारनऊ नारायणांपैकी मच्छिंद्रनाथाचा जन्म, त्याची तपश्चर्या ग्रंथारंभी मालुकवि म्हणतात- कलियुगास प्रारंभ झाला त्यावेळी लक्ष्मीकांताने नवनारायण यांना द्वारकेस बोलावून आणण्याकरिता आपल्या सेवकास पाठविले. त्यावेळ सुवर्णाच्या सिंहासनावर लक्ष्मीकांत बसला होता. जवळ उद्धवही होता. इतक्यात कवि, हरि, अंतरिक्ष, प्रबुद्धि, पिप्पलायन, अविर्होत्र (ऐरहोत्र), चमस, द्रुमिल, (ध्रुवमीन) आणि करभाज […]

संत तुकाराम गाथा १ (अ)

संत तुकाराम

संत तुकाराम महाराज / संत तुकाराम अभंग गाथा संत तुकाराम गाथा १ अनुक्रमणिका नुसार अ अं ६७१अखंड जया तुझी प्रीति । मज दे त्यांची संगति । मग मी कमळापति । तुज बा नानीं कांटाळा ॥१॥पडोन राहेन ते ठायीं । उगा चि संतांचिये पायीं । न मगें न करीं कांहीं । तुझी आण गा विठोबा ॥ध्रु.॥तुह्मी […]

संत ज्ञानेश्वर गाथा १ते२००

संत ज्ञानेश्वर

संत ज्ञानेश्वर महाराज, अभंग गाथा / संत ज्ञानेश्वर अभंग संत ज्ञानेश्वर महाराज, अभंग गाथा / संत ज्ञानेश्वर अभंग श्रीहरीचे वर्णन – अभंग १ ते ५२ १.रुप पाहतां लोचनीं । सुख जालें वो साजणी ॥१॥तो हा विठ्ठल बरवा । तो हा माधव बरवा ॥ध्रु०॥बहुता सकृतांची जोडी । म्हणुनि विठ्ठलीं आवडी ॥२॥सर्व सुखाचें आगरु । बापरखुमादेविवरु ॥३॥ […]

संत बहिणाबाई

गुरुपरंपरा १ आदिनाथे उपदेश पार्वतीसी । केला मच्चें ऐकिला मछगर्मी ॥१॥ शिवहृदयीचा मंत्र पे आगाध । जालासे प्रसिद्ध भक्तियोगे ||२|| त्याने त्या गोरक्षा केले कृपादान । तेथोनि प्रमट जाण गहेनीप्रती ॥३॥ गहेनीने दया केली निवृत्तिनाथा । बाळपण असता योगरूप ॥४॥ तेथोनी ज्ञानेश पावले प्रसाद । जाले ते प्रसिद्ध सिद्धासनी ||५|| सच्चिदानंदबाबा भक्तीचा आगर । त् […]

श्री नवनाथ भक्तिसार १ ते ४०

नवनाथ

श्री नवनाथ भक्तिसार १ ते ४० श्री नवनाथ भक्तिसार पोथी – अध्याय १ श्रीगणेशाय नमः श्रीगुरुभ्यो नमः ॥ श्रीपांडुरंगाय नमः ॥ श्रीकुलदेवतायै नमः ॥ श्रीमातापितृभ्यां नमः ॥ ॐ नमो जी हेरंवमूर्ती ॥ वक्रतुंडा गणाधिपती ॥ विद्यार्णवा कळासंपत्ती ॥ भक्तसंकट वारीं गजानन ॥१॥ सदैव धवला श्वेतपद्मा ॥ विद्याभूषित कलासंपन्नधामा ॥ तुझ्या वंदितों पादपद्मा ॥ ग्रंथाक्षरां बोलवीं […]

गरुड पुराणानुसार महापाप आणि त्यांच्या परिणामांची सखोल माहिती

गरुड पुराणाला (Garud Puran) हिंदू धर्मात महत्त्वाचा महापुराणाचा दर्जा देण्यात आला आहे. या ग्रंथात मानवी आयुष्य, मृत्यूनंतर आत्म्याचा प्रवास, तसेच पाप-पुण्याचा हिशोब याविषयी सखोल माहिती दिलेली आहे. पाप कर्मांमुळे नरकातील शिक्षा आणि चांगल्या कर्मांमुळे स्वर्गात मिळणारे स्थान यासंदर्भातील विधानं गरुड पुराणात स्पष्टपणे नमूद आहेत. चला तर पाहूयात, गरुड पुराणानुसार कोणते कर्म सर्वांत वाईट आणि महापाप […]